حفاظت از جان مردم از اهداف اصلی پدافند غیرعامل

سمانه اقبال‌فر ضمن تاکید بر اینکه سازمان بهزیستی برای حفظ امنیت و ایمنی فرآیندهای ارائه‌دهنده ملزم است که اصول مدیریت بحران و پدافند غیرعامل را در کلیه خدمات خود لحاظ نماید، گفت: بهزیستی هم‌چون سایر دستگاه‌های اجرایی کشور در مراکز خود از دارایی‌های معنوی زیادی نگهداری می‌کند و  خدمات انسانی مختلفی را ارائه می‌کند. وقفه در ارائه  با کیفیت این خدمات، در میزان رضایت و نارضایتی عمومی نقش اساسی دارد. مضافا اینکه حفاظت از جان مردم از اهداف اصلی پدافند غیرعامل می‌باشد. اقدامات انجام گرفته در خصوص پدافند غیر عامل در سازمان بهزیستی در حال پیگیری است ولیکن به دلیل کمبود  منابع مالی و عدم وجود ساختار اداری و تشکیلات سازمانی هنوز با وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم. این وظیفه خطیر با دامنه فعالیت گسترده در حوزه‌ی ایمنی و امنیت فقط با یک کارشناس در هر استان به کندی پیش خواهد رفت .

وی افزود: براساس تعریف مجمع تشخیص مصلحت نظام، پدافند غیرعامل به مجموعه اقدامات غیرمسلحانه‌ای که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، تداوم فعالیت‌های ضروری، ارتقای پایداری ملی، تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدها و اقدامات نظامی دشمن گفته می‌شود. به بیان ساده‌تر پدافند غیرعامل به‌معنی دفاع غیرنظامی همه جانبه برای حفظ امنیت ملی کشور معنی می‌شود.

 کارشناس نظارت فنی و مسئول مدیریت بحران و پدافند غیرعامل با بیان اینکه یکی از اصلی‌ترین وظایف پدافند غیرعامل، جستجو و بررسی تهدیدات در مراکز بهزیستی می‌باشد، گفت: باید پس از یافتن تهدیدات، ارزیابی خطرات و ریسک‌ها برای آنها برنامه‌های مصون‌سازی و توانمندسازی تدوین شود و این برنامه‌ها بطور مرتب در مراکز در چرخه اجرا و بهبود قرار گیرد که این فرایند ارتباط تنگاتنگ با نگرش همه مدیران و کارشناسان در معاونت‌های تخصصی سازمان دارد.

وی افزود: به‌عنوان مثال یکی از تهدیدات در مراکز شبانه‌روزی مثل خانه‌های سالمندان و مراکز نگهداری معلولین بحث  فرار و تخلیه اضطراری در حوادثی چون حریق، زلزله، حمله هوایی و... می‌باشد که این کمیته در سالیان اخیر با تمرکز براین موضوع اقداماتی چون برگزاری دوره‌های آموزشی رفتار در حریق و دوره‌های آموزشی امداد و نجات و... را برای کارکنان و مربیان مراکز مختلف برگزار نموده و حساس سازی‌هایی در مراکز نگهداری و تجمعی انجام داده است.

اقبال‌فر ضمن تاکید بر اینکه توانمندسازی مراکز در ۷۲ساعت اولیه بعد از وقوع حوادث و بحران‌ها یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ما است، گفت: همواره این سوال مطرح می‌شود که آیا مراکز ما در صورت وقوع بحران‌های مختلف و تهدیداتی چون قطع آب، قطع برق، گاز شهری و... توانایی ادامه ارائه خدمات و تامین امنیت جانی مددجویان خود را دارند؟؟!  در سال‌های گذشته دیزل ژنراتور برق، منابع سوخت جایگزین و منابع تأمین آب اضطراری در اغلب مراکز وجود نداشت که از طریق پیگیری‌ها انجام گرفته درحال حاضر اقدامات مثبتی در این خصوص درحال انجام می‌باشد.

وی خاطرنشان کرد: از دیگر مخاطرات پر تکرار در مراکز آسیب بخصوص قرنطینه‌ها، مراکز  اقامت اجباری چون کمپ‌های ماده 15، مراکز حمایتی نگهداری زنان و دختران آسیب‌دیده و... وقوع آتش‌سوزی بوده است که خوشبختانه در سال‌های گذشته تعداد زیادی از این مراکز به سیستم‌های اعلان و اطفاء حریق مجهز شده‌اند و آموزش‌های پرسنل نیز در این خصوص با جدیت پیگیری می‌شود.

کارشناس نظارت فنی و مسئول مدیریت بحران و پدافند غیرعامل درخصوص اقدامات انجام گرفته در حوزه پدافند زیستی، گفت: در زمان شیوع کرونا و در حال حاضر الزامات مختلفی در زمینه پیشگیری از تهدیدات سلامتی برای مراکز با هدف حساس‌سازی کودکان و نوجوانان در اهمیت سلامت، آب و غذا در قالب قصه‌های کودکانه و مانورهایی با موضوع شیوع بیماری‌های واگیردار، مقابله با آلودگی آب و... انجام گردیده است.

وی افزود: در گذشته در هفته پدافند غیرعامل «زنگ پدافند غیرعامل در مهد کودک‌ها » وارائه این آموزه‌ها در قالب شعر، قصه و نمایشنامه از برنامه‌های هفته پدافند بوده است که در حال حاضر این آموزه‌های پیشگیرانه و مهم در قالب مسابقه نقاشی، مسابقه نمایش‌نامه و... در خانه‌های فرزندان اجرا می‌گردد. اجرای مانورهایی با موضوعات پناه‌گیری و نحوه فرار به‌هنگام وقوع زلزله، خروج اضطراری، مانورهای دورمیزی و عملیاتی با سناریو قطع خدمات شهری مانند آب، گاز و برق در دست اقدام می‌باشد.

اقبال‌فر خاطرنشان کرد: در سازمان بهزیستی در حوزه پدافند سایبری اداره فناوری اطلاعات نیز مصون‌سازی‌هایی در اتاق دیتا سنتر ستاد که محل سرورها و سویچ‌های اصلی استان بوده انجام گرفته است. اقدامات دیگر در این زمینه‌ مانند خرید آنتی ویروس‌، اقدامات ضد نفوذ، هک، پشتیبان‌گیری از سرورها و... در حال پیگیری و اجرا می‌باشد.

وی با بیان اینکه حوزه‌ی آموزش و فرهنگ‌سازی از مهم‌ترین اهداف پدافند غیرعامل است، گفت: فرهنگ‌سازی در خصوص پدافند غیرعامل با برگزاری دوره‌های آموزشی، وبینار، دوره‌های حضوری و مجازی برای کارکنان اداری و کارکنان مراکز در طول سال و به ویژه در هفته پدافند انجام می‌شود. تبلیغات محیطی در کل استان با برگزاری نمایشگاه، نصب پوستر و بنر، استفاده از فضای مجازی، درج مناسبات و تقویم هفته در سربرگ مکاتبات اداری استان و... همه از جمله اقداماتی است که به منظور آگاه‌سازی، آموزش و اطلاع‌رسانی در این راستا انجام می‌گیرد.

کارشناس نظارت فنی و مسئول مدیریت بحران و پدافند غیرعامل افزود: در حوزه پدافند کالبدی و امور زیربنایی ساختمان‌ها هر ساله بازسازی و بهسازی تعدادی از مراکز فرسوده بدین منظور انجام می‌گیرد. علاوه براین در سال گذشته تهیه نقشه خطر، نقشه فرار و خروج اضطراری از ساختمان‌های اداری نیز در دست اقدام می‌باشد. لازم بذکر است از سال 1396 تاکنون انجام رزمایش‌های گوناگون در اشکال دورمیزی، تمرینی و عملیاتی به‌ویژه در مراکز شبانه‌روزی از برنامه‌های کارگروه تخصصی امنیت و رزمایش می‌باشد که قالبا در طول هفته پدافند به‌ویژه در مراکز تابعه شهرستان‌های استان برنامه‌ریزی می‌گردد.